Боғи баҳил беҳосил!
Дар урфияти миллати тамаддунсозу фарҳангсолор, куҳанбунёди тоҷик панду андарз ва зарбулмасалҳои сершуморро метавон дучор омад, ки саропо ҳикматҳои қавӣ ва фалсафаи маъниро доро ҳастанд. Давоми ҳаёту фаъолият маротибаи зиёде аз ин мақолҳои пурҳикмат истифода кардааму аз натиҷаи мусбаташ бархурдор шудаам. Зарбулмасали маъмули “ боғи баҳил беҳосил” – ро бисёр шунидаву қиёси зиёдашро мушоҳида баррасӣ ва хоҷат ба исбот надоштани онро дарк кардаам. Аммо, ҳеҷ вақт ин ҳикмати пурмаъниро дар қиёси нафарони палиду наҳзатиёни ифротзада истифода набурда будам.
Таҳлилу шиносоӣ бо саропои амалу гуфторҳои тӯдаи хоинони наҳзатӣ гувоҳӣ медиҳад, ки ин тоифаи ҳаромпешаи ватангадо пайваста бо иҷрои дархосту фармоишҳои хоҷагони маблағгузори хориҷӣ дар пайи олудасозии мафкураи ҷомеа бо ғояҳои ифротӣ, буҳтонбофӣ, иғвогарӣ, фитнаангезӣ, макру фиреби соддалавҳони дучори мушкилотшудагон ва амсоли онҳо ҳастанд, ки ба ҳудуди рафторҳои инсонӣ нағунҷад. Хусусан, чоплусону думбардорони Кабирии муртаду мунофиқ аз сардорашон фисқу фуҷур то андозае омӯхтаанд, ки чун мори бадзаҳр ҳамеша хоҳони заҳрпошиву бадандеши нисбати сарзамини орому осуда, шукуфо, мардуми созандаю бунёдкори кишвари соҳибистиқлоламон мебошанд.
Ин тӯдаи наҳзатӣ дар алам, ҳасудиву бахилиро қарор гирифта, дастовардҳои муваффақонаи Ватани маҳбубамонро тавассути заҳмати мардуми зарофараш бунёд гардидааст, дида наметавонад. Гӯё биноӣ ва қалби разили онҳоро аз комёбиҳои сарзамини зодаашон хоре мехаладу безобита мекунад. Чун ақраби бадзишт омодаи заҳрпошӣ ба макони парвардаашон будани наҳзатиён инъикоси ботини палиду ноҷавонмардии наҳзатиёни ватанфурӯш мебошад. Баъзан ҳайрон мегардам, ки чӣ сон ин қадар заҳр дар як тани наҳзатиён меғунҷида бошад? Метавон пай бурд, ки наҳзатиён кайҳо боз танфурӯшанду соҳиби аслии тани наҳзатиён хоҷагони ифротиашон ҳастанд!
Наҳзатиёни палиду разил, хиёнатпешаро метавон ба нафаре шабеҳ дод, ки “аз дар рондаву аз чизи дигар монда” бошад. Зеро, аллакай макони зодаашон хиёнат кардаву ватангадо имконияти бозгашт ба Ватанашро гум кардаанд. Аз ҷониби дигар бошад, дар мулки бегона чени саги дайду қадру манзалате надорад ва ҳамчун тӯби футбол аз ҷониби чандин бозингарон шоистаи пойзанӣ шуда мемонанд.
Тааҷубовар аст, ки ин тӯдаи худозадагони наҳзати аз ҳаёти ночору пур аз тарсу ҳарос, ташнаи заҳрпошиҳои нав ба нав ҳатто дарк карда наметавонанд, ки умри бахшидаи Офаридгорро зоеъ сохтаанду, ба насли минбаъдаи худ беномусиву хиёнатпешаӣ, нокасиву маҳруми аз оғуши Ватанро мерос гузоштаанд.
Итминони комил дорам, ки дере нагузашта авлодони наҳзатиён амалҳои волидони худ маҳкум мекунанду худро аз ному насаб, амалу кирдорҳои қабеҳи падарони наҳзатиашон канор мегиранд. Зеро дарахти бахил боровар набуд, нест ва намешавад!
Собиров М.С.-дотсент, мудири кафедраи экология ва ҳифзи табиати факултети геоэкология ва туризми МДТ “Донишгоҳи давлатии Хуҷанд ба номи академик Бобоҷон Ғафуров”